Sejm podjął uchwały, na mocy których rok 2024 będzie Rokiem: Marka Hłaski, Arcybiskupa Antoniego Baraniaka, Romualda Traugutta, Wincentego Witosa, Kazimierza Wierzyńskiego, Melchiora Wańkowicza, Rodziny Ulmów, Zygmunta Miłkowskiego i Polskich Olimpijczyków.

Natomiast Senat ustanowił następujących patronów roku 2024: Witold Gombrowicz, Czesław Miłosz, Wincenty Witos, Władysław Zamojski.

Marek Hłasko (1934-1969) – wybitny polski pisarz i scenarzysta filmowy. Autor takich opowiadań jak: „Pierwszy krok w chmurach”, „Ósmy dzień tygodnia”, „Następny do raju”. Potrafił nadać motywom i tematom zaczerpniętym z życia codziennego treść egzystencjonalną, w wyniku czego jego utwory nabierały uniwersalnego znaczenia.

W roku 2024 przypada 90. rocznica urodzin Marka Hłaski.

Abp Antoni Baraniak (1904-1977) – salezjanin, kapelan i sekretarz prymasów Polski Augusta Hlonda oraz Stefana Wyszyńskiego. W 1953 r. został aresztowany razem ze S. Wyszyńskim.  Przez kolejne 3 lata poddawany był torturom, żeby uzyskać zeznania przeciwko Prymasowi. Organom bezpieczeństwa publicznego nie udało się jednak złamać Baraniaka i w 1956 r. został zwolniony.

W roku 2024 przypada 120. rocznica urodzin  abp Antoniego Baraniaka.

Romuald Traugutt (1826-1864) – polski generał, ostatni dyktator powstania styczniowego (1963). Został aresztowany przez Rosjan i powieszony na stokach warszawskiej Cytadeli. „W swojej działalności kładł szczególny nacisk na finanse, wojsko oraz sprawę chłopską” – podkreślali posłowie.

W roku 2024 przypada 160. rocznica śmierci Romualda Traugutta.

Wincenty Witos (1874-1945) – polski polityk, działacz ruchu ludowego, trzykrotny premier Rzeczypospolitej Polskiej. Posłowie określili go jako „wybitnego męża stanu, państwowca, działacza samorządowego i przywódcę ruchu ludowego”. Natomiast senatorowie zwrócili uwagę na jego polityczne motto działania: „Kiedy nie było Polski niepodległej trzeba do niej dążyć; gdy przyszła – trzeba pracować dla niej; a gdy była w potrzebie – bronić jej”.

W roku 2024 przypada 150. rocznica urodzin Wincentego Witosa.

Kazimierz Wierzyński (1894-1969) – poeta, współtwórca grupy poetyckiej Skamander. Angażował się w konspiracyjne działania niepodległościowe, działał w Polskiej Organizacji Wojskowej. Po wojnie pozostał na uchodźstwie – Stany Zjednoczone, Wielka Brytania – tam tworzył poezję, prozę, felietony i recenzje. 

W roku 2024 przypada 130. rocznica urodzin Kazimierza Wierzyńskiego.

Melchior Wańkowicz (1892-1974) – pisarz i publicysta, mistrz opowieści reportażowej („Bitwa o Monte Cassino”, „Westerplatte”). Posłowie wybierając postać Wańkowicza na Patrona Roku 2024 uznali go za „niepokornego, odważnego, wnikliwego dziennikarza, pisarza i reportażystę, będącego wzorem i symbolem polskiego dziennikarstwa”.

W roku 2024 przypada 50. rocznica śmierci Melchiora Wańkowicza.

Zygmunt Miłkowski (1824-1915) – powieściopisarz (pseud. Teodor Tomasz Jeż). Publicysta, działacz polityczny. Walczył m.in. w powstaniu styczniowym. Był też współtwórcą tajnej organizacji Liga Polska,  która została założona w Zurychu, aby odbudować Polskę jako demokratyczną republikę. Jako pisarz pozostawił po sobie, oprócz utworów publicystycznych,  80 powieści.

W roku 2024 przypada 200. rocznica urodzin Zygmunta Miłkowskiego.

Rodzina Ulmów – to rodzina mieszkająca w Markowej na Podkarpaciu. Podczas II wojny światowej  ukrywali u siebie Żydów z trzech rodzin. Jednak cała rodzina wraz z ukrywającymi się Żydami została zamordowana przez żandarmerię niemiecką 24 marca 1944 r. 

W roku 2024 przypada 80. rocznica zamordowania rodziny Ulmów.

Rok Polskich Olimpijczyków – ustanowiony w 100. rocznicę zdobycia przez Polaków pierwszych medali olimpijskich. Miało to miejsce podczas VIII Letnich Igrzysk Olimpijskich 27 lipca 1924 r. we Francji – srebrny medal zdobyła drużyna kolarzy torowych w składzie: Józef Lange, Jan Łazarski, Tomasz Stankiewicz. Tego samego dnia brąz w konkursie skoków wywalczył Adam Królikiewicz na koniu Picador.

Witold Gombrowicz (1904-1969) – prozaik, dramatopisarz, eseista.Utwory Gombrowicza: „Ferdydurke”, „Trans-Atlantyk”, „Iwona, księżniczka Burgunda”, „Opętani”. Pisał utwory groteskowo-satyryczne, demaskujące mity i konwencje współczesnej kultury.

 W roku 2024 przypada 120. rocznica urodzin Witolda Gombrowicza.

Czesław Miłosz (1911-2004) – poeta, prozaik, eseista, tłumacz, historyk literatury, dyplomata. W latach 1951–1993 przebywał na emigracji. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za całokształt twórczości. Najbardziej znane utwory to: „Dolina Issy”, „Zniewolony umysł”, „Ziemia Ulro”, „Ogród nauk”.  Senatorowie zgodnie uważali, że „stał się jednym z największych autorytetów intelektualnych, a jego twórczość jest zakorzeniona w wieloetnicznych tradycjach polskiej kultury, reprezentuje zarazem dziedzictwo narodów Europy Środkowo-Wschodniej z jej doświadczeniem skutków nazizmu i komunizmu”.

W roku 2024  przypada 20. rocznica śmierci Czesława Miłosza.

Władysław Zamoyski (1853-1924) – polski działacz społeczny na terenie Wielkopolski i Podhala, członek założyciel Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Krakowie (najstarsze polskie towarzystwo gimnastyczne). Zapisał wszystkie swoje dobra narodowi polskiemu tworząc fundację Zakłady Kórnickie. To dzięki niemu też Morskie Oko znajduje się w granicach Polski.

W roku 2024 przypada 100. rocznica śmierci Władysława Zamoyskiego.

Rok Edukacji Ekonomicznej – utworzono w związku ze zwróceniem uwagi na ważność  i konieczność edukacji ekonomicznej w życiu codziennym jednostek, kraju, a także w odniesieniu do całego świata.

W 2024 roku przypada 100 rocznica:

– reform gospodarczych Władysława Grabskiego,

– powstania polskiego złotego,

– utworzenia Banku Polskiego oraz Banku Gospodarstwa Krajowego,

– wydania książki J. Korczaka „Bankructwo małego Dżeka” (książka z zakresu edukacji ekonomicznej).

Źródło:

Sejm wybrał patronów roku 2024, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 31.07.2023, online: https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/komunikat.xsp?documentId=470DB997878B521CC12589FD003E50E2, dostęp: 13.01.2024.

Patroni roku 2024, Senat Rzeczypospolitej Polskiej 07.09.2023, online: https://www.senat.gov.pl/aktualnoscilista/art,15769,patroni-roku-2024.html, dostęp: 13.01.2024.

Twórczość literackich patronów roku 2024 roku dostępna jest w bibliotece szkolnej.

Zapraszamy do biblioteki i zachęcamy do zapoznania się z utworami Patronów Roku 2024 lub jeśli są znane do przypomnienia sobie ich treści.

oprac. Monika Sibielak